Beslissingen van de GI: zorgvuldigheid geboden
Als een minderjarige uit huis is geplaatst met een machtiging van de kinderrechter, kan het nodig zijn om de contacten tussen kind en ouder(s) te beperken. De GI mag die beslissing nemen als het noodzakelijk is om het doel van de uithuisplaatsing te bereiken (denk aan de behandeling of observatie van de minderjarige).
In een recente zaak was zo’n aanwijzing aan de vader van de betreffende kinderen gegeven. De vader kon zich daar niet bij neer leggen en verzocht een aantal maanden later om de contactmomenten weer uit te breiden. Door de GI werd echter per e-mail aan de vader medegedeeld dat dit verzoek werd afgewezen. De vader heeft zich vervolgens tot de rechter gewend.
De kinderrechter in deze zaak is duidelijk niet te spreken over de wijze waarop de GI de beslissing op het verzoek van de vader heeft genomen. Ik zal in deze blog de twee belangrijkste kritiekpunten bespreken.
Een aanwijzing per e-mail
De beslissing van de GI om de contactmomenten tussen vader en kinderen niet uit te breiden, is volgens de kinderrechter een schriftelijke aanwijzing. Het doel van een schriftelijke aanwijzing is in zijn algemeenheid om de medewerking van een ouder (of een minderjarige) te verkrijgen. Het kan namelijk nodig zijn om druk uit te oefenen op een ouder en de aanwijzing moet door de ouders worden opgevolgd. Vanwege het dwingende karakter van dit middel moet de gezinsvoogd het op een deskundige manier gebruiken. Dat houdt in ieder geval in dat de aanwijzing schriftelijk moet worden gedaan.
Kan een e-mail ook een schriftelijke aanwijzing zijn? Uit de rechtspraak volgt dat een schriftelijke aanwijzing per officiële brief (op briefpapier van de GI) aan de ouders/minderjarige toegestuurd moet worden. Het eerste kritiekpunt van de kinderrechter in deze zaak was dan ook dat de GI de aanwijzing per e-mail had verzonden. De kinderrechter merkt duidelijk op dat deze handelswijze niet de schoonheidsprijs verdient.
Motivering
Een beslissing om het contact tussen ouders en kinderen te beperken, is erg ingrijpend. Het is dan ook terecht dat de kinderrechter aan de motivering daarvan hoge eisen stelt. In deze zaak was de aanwijzing van de GI (dat het contact niet zou worden uitgebreid) alleen opgemerkt dat de vader tips en adviezen niet opvolgt, maar werd niet toegelicht om welke concrete tips en adviezen dat dan zou gaan.
Het grootste kritiekpunt van de kinderrechter is dan ook dat de aanwijzing onvoldoende is gemotiveerd. De grootste reden daarvoor is dat de machtigingen uithuisplaatsing van de kinderen onlangs slechts voor een beperkte periode zijn verlengd. Daaruit volgt dat op korte termijn meer duidelijkheid moet komen over de vraag waar het perspectief van de kinderen ligt. Daarbij is het uitgangspunt dat de kinderen weer bij hun ouders kunnen wonen. Daarnaast benadrukt de kinderrechter dat ook in een situatie waarin het perspectief van de kinderen niet meer bij de ouders ligt, het contact tussen de kinderen en de ouders kan worden uitgebreid. Ook in die situatie gelden dus hoge motiveringseisen voor de GI.
Wees zorgvuldig
De gezinsvoogd moet bij het geven van een schriftelijke aanwijzing oplettend zijn en secuur te werk gaan. Om problemen te voorkomen, is het in ieder geval aan te bevelen om de schriftelijke aanwijzing altijd per officiële brief naar de ouders of minderjarige toe te sturen. Het liefst aangetekend, zodat je er zeker van bent dat de aanwijzing is ontvangen. Daarnaast moeten ingrijpende beslissingen goed gemotiveerd worden, vooral als de aanwijzing een eventuele thuisplaatsing van het kind niet bevordert. De kinderrechter heeft naar mijn mening in de besproken zaak terecht geoordeeld dat de motivering nogal wat te wensen overliet.
