Pieter van Hartingsveldt
Een werkneemster bevalt van een baby. Dat is natuurlijk blij nieuws. Het komt echter voor dat er op deze levensgebeurtenis een periode met psychische klachten volgt, een postnatale (of postpartum) depressie. Voor wie zijn de financiële gevolgen als de werkneemster hierdoor, ook na afloop van het bevallingsverlof, langere tijd haar werk niet kan doen? Niet per sé voor die van de werkgever.
De gevolgen van een zwangerschap en een bevalling bij een werkneemster zijn voor een organisatie niet gering. De werkgever kan langere tijd geen beroep doen op deze medewerkster. In ieder geval tijdens de periode van het zwangerschaps- en bevallingsverlof, maar ook als er naast dit verlof nog sprake is van langdurig ziekteverzuim.
Het belang van ziekengeld
De wetgever heeft destijds geprobeerd de nadelige gevolgen van langdurig ziekteverzuim in verband met zwangerschap en bevalling te beperken. De wet regelt namelijk dat de (verzekerde) werkneemster in dit geval recht heeft op ziekengeld. Dit recht geldt voor verzuim voorafgaand, maar ook voor verzuim volgend op het wettelijke zwangerschaps- en bevallingsverlof. De werkneemster heeft in geval van ziekte rond de zwangerschap recht op een uitkering van 100% van het dagloon. Deze uitkering gaat naar de werkgever die hierdoor het salaris kan doorbetalen zonder dat dit voor diens rekening komt. Voor de werkneemster is deze regeling ook gunstig, omdat er bij normaal ziekteverzuim na verloop van tijd sprake is van terugval in loon. Dit is echter niet het geval bij dit ziekengeld.
Het doorslaggevende criterium
Een belangrijk vereiste voor uitkering van het ziekengeld is dat er een direct verband bestaat tussen het ziekteverzuim en de zwangerschap en/of de bevalling. Gezien de financiële gevolgen is het van groot belang voor zowel de werkgever als de werkneemster dat dit verband aanwezig wordt geacht. De vraag of dit verband kan worden aangetoond, speelt met name als er sprake is van langdurige psychische klachten na afloop van de bevalling, de postnatale depressie. Nog niet zo lang geleden werd doorgaans geen directverband gezien tussen zwangerschap en bevalling enerzijds en de depressie anderzijds. Zodoende bestond er dan ook geen recht op ziekengeld.
Het oordeel van de rechter
De laatste jaren lijkt er een kentering gekomen in deze zienswijze. Belangrijk is in dit geval de uitspraak van de Centrale Raad van Beroep begin 2018. Een vrouw had na afloop van haar bevallingsverlof een verzoek ingediend bij het UWV voor ziekengeld ter hoogte van 100% van haar dagloon. Ze kon namelijk niet meer werken ten gevolge van langdurige depressiviteit na de geboorte van een tweeling. Het UWV wees dit verzoek af. Als reden voor dit besluit voerde het UWV aan dat haar arbeidsongeschiktheid geen rechtstreeks gevolg was van zwangerschap of bevalling. Mevrouw was het daar niet mee eens en stapte naar de rechter. De rechtbank gaf haar gelijk en ook in hoger beroep werd het oordeel van de rechtbank bekrachtigd. De depressie was naar het oordeel van de rechters een rechtstreeks gevolg van zwangerschap en bevalling. De beoordeling van deskundigen gaf hierbij uiteindelijk de doorslag.
Conclusie
Als een vrouwelijke werkneemster na afloop van haar bevallingsverlof langere tijd haar werk niet kan doen ten gevolge van een postnatale depressie, dan is de kans aanwezig dat het UWV oordeelt dat er geen recht is op ziekengeld. Op basis van de hierboven geschetste ontwikkeling doen werkgevers en werkneemsters er goed aan een dergelijke beslissing van het UWV kritisch te bekijken en zo nodig bezwaar te maken. Rechters lijken immers steeds meer van mening dat verzuim ten gevolge van deze psychische klachten recht geeft op ziekengeld op basis van de Ziektewet. Het inkomen van de werkneemster blijft dan gelijk en de doorbetaling komt niet voor rekening van de werkgever. Werkgever en werkneemster hebben hierin dus een gezamenlijk belang.