Jan Willem van Dommelen

Wat is verjaring?

Als iemand door schuld van een ander schade lijdt, heeft hij in veel gevallen een letselschadeclaim op die ander (en mogelijk ook op diens verzekeraar). Hij moet de aansprakelijke persoon dan wel op tijd aanspreken: als hij te lang niets doet, kan de claim verjaren. De aansprakelijke kan in geval van verjaring in de meeste gevallen niet meer gedwongen worden om de schade te vergoeden, ook niet door het starten van een procedure. Een letselschadeclaim is dan zinloos.

Uitgangspunt bij verjaring letselschade

De verjaringstermijn voor de meeste soorten ongevallen wordt geregeld in art. 3:310 van het Burgerlijk Wetboek (BW). Het gaat om twee verschillende termijnen, die naast elkaar bestaan:

  1. Een termijn van 5 jaar: deze begint te lopen vanaf het moment dat het slachtoffer weet (a) dat er schade is en (b) wie daarvoor aansprakelijk is. Het is voor de start van deze termijn niet nodig dat het slachtoffer al precies weet hoe groot de schade is, of dat hij weet op welke juridische grond hij de ander aansprakelijk kan stellen. De Hoge Raad heeft bepaald dat het erom gaat of het slachtoffer voldoende informatie heeft om een rechtsvordering te kunnen instellen.

  2. Een termijn van 20 jaar: deze begint te lopen vanaf het moment van het ongeval. De claim verjaart na 20 jaar dus sowieso, ook als het slachtoffer er bijvoorbeeld pas heel laat achter is gekomen wie er aansprakelijk is voor zijn schade.

Ik geef drie voorbeelden om te verduidelijken hoe de combinatie van de twee termijnen werkt bij de verjaring van een letselschadeclaim.

In situatie (a) komt het slachtoffer er direct tijdens het ongeval al achter dat hij schade lijdt én wie daarvoor aansprakelijk is. Hij moet dan binnen 5 jaar na het ongeval een claim indienen om te voorkomen dat de claim verjaart.

In situatie (b) komt het slachtoffer er pas na 10 jaar achter wie er voor zijn schade aansprakelijk is. Hij moet dan binnen 5 jaar na dat moment een claim indienen.

In situatie (c) komt het slachtoffer er pas na 18 jaar achter wie hij aansprakelijk kan stellen. Hij moet dan binnen 2 jaar na dat moment een claim indienen, omdat na die twee jaar de termijn van 20 jaar verloopt.

Voor letselschade is verder van belang dat de wet op 1 februari 2004 op twee belangrijke punten gewijzigd is.

  1. De eerste wijziging slaat op de termijn van 5 jaar: als het slachtoffer minderjarig is, bepaalt de nieuwe tekst van de wet dat deze termijn niet gaat lopen vóórdat het slachtoffer meerderjarig is geworden.

  2. De tweede wijziging slaat op de termijn van 20 jaar: in gevallen van letselschade geldt deze termijn niet meer voor ongevallen die ná de wetswijziging hebben plaatsgevonden. Dat betekent dat het hiervoor genoemde voorbeeld (c) alleen opgaat voor ongevallen van vóór 1 februari 2004. Voor ongevallen die daarna hebben plaatsgevonden, geldt alleen de termijn van 5 jaar.

Bijzondere regel bij verkeersongevallen

Bij verkeersongevallen heeft een slachtoffer meestal niet alleen te maken met de aansprakelijke, maar ook met de aansprakelijkheidsverzekeraar. Hij kan in dat geval bovendien rechtstreeks een claim indienen bij de aansprakelijkheidsverzekeraar. Het slachtoffer kan er wel voor kiezen om bij de aansprakelijke zelf een claim in te dienen, maar het heeft grote voordelen om de claim bij de aansprakelijkheidsverzekeraar in te dienen.

Het is daarbij wat de verjaring betreft wel even opletten: voor de claim op de verzekeraar geldt namelijk een kortere verjaringstermijn van 3 jaar, die begint te lopen vanaf het moment van het ongeval. Het slachtoffer moet dus binnen die termijn een claim indienen. Als hij daarmee te laat is, blijft alleen de mogelijkheid over om een claim in te dienen bij de aansprakelijke. Voor die claim gelden de normale verjaringstermijnen van 5 jaar en (bij een ongeval van vóór 1 februari 2004) 20 jaar.

Stuiting en schorsing bij letselschade claim

Zolang de verjaringstermijn nog niet is verlopen, kan het slachtoffer de verjaring schorsen of stuiten.

Bij schorsing loopt de verjaring gedurende de schorsing niet door.

Voorbeeld: de verjaringstermijn van 5 jaar begint te lopen op 1 januari 2010. Als er niets gebeurt, verjaart de vordering dus op 1 januari 2015. Van 1 januari 2013 tot 1 juli 2013 (een halfjaar) is de verjaring geschorst. Deze periode telt dus niet mee voor de verjaringstermijn. De vordering verjaart daarom (zolang er geen andere maatregelen worden genomen) niet op 1 januari 2015, maar een halfjaar daarna: op 1 juli 2015.

Bij stuiting begint er vanaf het moment dat de verjaring gestuit is een nieuwe verjaringstermijn te lopen. Deze nieuwe termijn is net zo lang als de termijn die gestuit is, met een maximum van 5 jaar.

In het voorbeeld van hiervoor: de verjaring wordt op 1 januari 2013 niet geschorst, maar gestuit. Vanaf dat moment begint er een nieuwe termijn van 5 jaar te lopen. De vordering verjaart dan niet op 1 januari 2015, maar 5 jaar na 1 januari 2013: op 1 januari 2018.

Voor letselschadezaken is stuiting verreweg het belangrijkste. De wet bepaalt (in art. 3:317 BW) dat de verjaring kan worden gestuit door ‘een schriftelijke mededeling waarin de schuldeiser zich ondubbelzinnig zijn recht op nakoming voorbehoudt’. Iedere 5 jaar moet het slachtoffer dus een brief aan de aansprakelijke sturen, waarin hij zegt dat hij nog altijd recht heeft op schadevergoeding.

Voor verkeersongevallen zijn de regels voor stuiting in grote lijnen hetzelfde. Bij de claim op de verzekeraar moet de stuiting, gelet op de kortere verjaringstermijn, wel iedere 3 jaar (in plaats van iedere 5 jaar) plaatsvinden. Daarbij geldt nog wel één bijzondere regel: zolang het slachtoffer en de verzekeraar met elkaar aan het onderhandelen zijn, hoeven er in principe geen aparte stuitingsbrieven verstuurd te worden. De lopende onderhandelingen werken dan in feite als een soort doorlopende stuiting. Pas nadat de verzekeraar (óf het slachtoffer) in een brief expliciet zegt dat hij de onderhandelingen afbreekt, begint er een nieuwe verjaringstermijn van 3 jaar te lopen.

Conclusie

Als u door toedoen van een ander schade heeft geleden, is het verstandig om niet te lang te wachten met het indienen van die claim. U loopt anders het risico dat de claim verjaart en dat u met lege handen achterblijft. Het is sowieso verstandig om het niet op het laatste moment te laten aankomen, maar de claim in te dienen zodra dat kan. De advocaten van Let’s Help kunnen u hierbij helpen en voorkomen dat er cruciale termijnen verlopen.

Deel dit artikel

Neem contact op met onze specialisten voor meer informatie

Expertises