Lisette Riezebos-Naberman

Het zat er al even aan te komen, maar vorige week was het dan zover: de Wet Arbeidsmarkt in Balans (hierna: WAB) werd naar de Tweede Kamer gezonden en daarmee werd de definitieve tekst van het wetsvoorstel bekend. De reacties hierop zijn vanuit alle kanten niet mals: 'geen balans', 'dit voorstel brengt de arbeidsmarkt juist verder uit balans' en 'de probleemaanpak van het voorstel [is] ontoereikend om een balans op de arbeidsmarkt tot stand te brengen' (laatste reactie: Raad van State).

De beoogde ingangsdatum van de wet is 1 januari 2020. In deze bijdrage worden de belangrijkste wijzigingen op een rij gezet.

Extra ontslaggrond

Er komt een extra ontslaggrond: de i-grond. Deze grond is bedoeld voor een combinatie van omstandigheden genoemd in twee of meer van de c tot en met h-gronden, die zodanig is dat van de werkgever in redelijkheid niet kan worden gevergd de arbeidsovereenkomst te laten voortduren. Een ontslagcocktail wordt daarom weer mogelijk. Tegenover deze ruimere mogelijkheid tot ontslag, staat de extra compensatie voor de werknemer. Indien de arbeidsovereenkomst op de i-grond wordt ontbonden, kan de rechter een extra compensatie toekennen aan de werknemer tot maximaal de helft van de verschuldigde transitievergoeding. De rechter hoeft dit niet te doen.

Ketenregeling

Op grond van de ketenregeling wordt bepaald na welke keten van tijdelijke arbeidsovereenkomsten, sprake is van een vast contract. Waar de ketenregeling door de WWZ van 36 naar 24 maanden werd teruggebracht, wordt de ketenregeling door de WAB weer verruimd naar 36 maanden. Wel geldt nog altijd dat de keten van arbeidsovereenkomsten pas wordt doorbroken indien de werknemer langer dan zes maanden uit dienst is. Bij cao kan deze periode van zes maanden worden verkort naar drie maanden, indien de aard van het werk dit vereist.

Oproepcontract

De bepaling 'oproepcontract' wordt bij wet verruimd: ook min/maxcontracten vallen hieronder. Daarnaast worden de regels aangescherpt c.q. vastgelegd. Zo dient een oproep ten minste vier dagen van tevoren plaats te vinden. Indien een oproep binnen deze termijn wordt afgezegd, bestaat recht op doorbetaling van loon. Oproeping en afzegging dient schriftelijk of elektronisch plaats te vinden.


Van belang is daarnaast dat de werkgever de werknemer een aanbod dient te doen tot het verkrijgen van een vast aantal uren. Dit aanbod dient te worden gedaan in de 13de maand van het contract, waarbij het gemiddeld aantal gewerkte uren in de afgelopen 12 maanden aangeboden dient te worden. Blijft dit aanbod uit? Dan ontvangt de werknemer minimaal het loon dat hij zou ontvangen indien hij op het aanbod in zou zijn gegaan.

Transitievergoeding

De transitievergoeding wordt onmiddellijk verschuldigd. Daarnaast wordt de, reeds geruime tijd geleden aangekondigde, mogelijkheid tot compensatie ingevoerd voor situaties zoals ontslag vanwege langdurige ziekte van de werknemer. Kleinere wijzigingen zijn het verval van een verhoogde vergoeding indien de werknemer langer dan 10 jaar in dienst is geweest; de verruiming van de mogelijkheden om kosten in mindering te brengen op de transitievergoeding; en de verruiming van de criteria van de tijdelijke overbruggingsregeling.

Proeftijd

De mogelijkheden worden verruimd: bij een contract van twee jaar of langer wordt een proeftijd van drie maanden toegestaan. Bij een contract voor onbepaalde tijd, mag de proeftijd maximaal vijf maanden bedragen.

Payroll

Payrollwerknemers ontvangen in de toekomst minimaal dezelfde arbeidsvoorwaarden als de werknemers bij het bedrijf die werkzaam zijn bij het bedrijf waar de payrollwerknemers feitelijk hun werk verrichten. Daarnaast dienen ze een adequaat pensioen op te bouwen.

WW-premie

De premieheffing wordt afhankelijk van het type contract: bij een tijdelijk (flex)contract wordt een hogere premie geheven dan bij een arbeidsovereenkomst voor onbepaalde tijd. De werkgever is dus voordeliger uit indien hij een werknemer een vast contract aanbiedt.

Kortom: het huidige voorstel heeft grote gevolgen voor werkgevers en werknemers.

Het is maar zeer de vraag of deze beoogde wijzigingen het gewenste effect zullen hebben. De kritiek is dan ook begrijpelijk. Op dit moment liggen conceptregelingen (zoals de regeling over het in mindering brengen van kosten op de transitievergoeding) voor ter internetconsultatie. Ook dient het voorstel de Tweede en Eerste Kamer nog 'door te komen'.

We volgen de ontwikkelingen daarom op de voet en houden u op de hoogte!

Deel dit artikel

Neem contact op met onze specialisten voor meer informatie

Expertises