Jaco van den Brink
Wat kan een architect doen als de aannemer failliet gaat, de tekeningen nog niet betaald heeft en een andere aannemer het werk voort ziet zetten? Antwoord: het auteursrecht op de tekeningen inzetten en de bouw blokkeren totdat de nieuwe aannemer bereid is om (alsnog) voor zijn tekeningen te betalen.
Onlangs gaf de Rechtbank Gelderland hiervan een mooi voorbeeld (d.d. 24 maart 2016, ECLI:NL:RBGEL:2016:2023). Achterliggende casus: de architect had een concept bedacht en uitgewerkt om op korte termijn betaalbare nieuwbouwwoningen te realiseren. Een aannemer startte met de bouw, onder afspraak dat de architect in termijnen zou worden betaald. Voordat het werk gereed was, en voordat de architect volledig betaald was, ging de aannemer helaas failliet. Het werk werd voortgezet door een onderaannemer die het project overnam. Het leek erop dat de architect het geld kwijt was…
Auteursrecht als sleutel om betaling te eisen
Architecten beschikken dus over een specifiek eigen ‘zekerheidsrecht’, qua potentie vergelijkbaar met het retentierecht of het recht van reclame!
De architect beschikt echter over een belangrijke sleutel: het auteursrecht. Niemand mag een ‘voortbrengsel van de menselijke geest’ zonder toestemming van de maker ‘verveelvoudigen’. Een aannemer die huizen bouwt volgens ontwerptekeningen van de architect, is met een dergelijke ‘verveelvoudiging’ bezig. De architect kon daar in dit geval een stokje voor steken. De architect beschikt dus over een specifiek eigen ‘zekerheidsrecht’, qua potentie vergelijkbaar met het retentierecht of het recht van reclame!
Voor onderaannemers en doorstarters die een bouwproject van een gefailleerde aannemer overnemen een duidelijk signaal: zorg, ook in de hectiek en de geboden snelheid bij deze onderhandelingen, ofwel dat u de handen vrij hebt om het werk daadwerkelijk voor te zetten, ofwel dat een verwachte vordering van de architect bij de prijs inbegrepen is!