Opstellen van echtscheidingsconvenant: zwijgen is zilver, spreken is goud

Echtparen die gaan scheiden, proberen met behulp van een mediator of met behulp van hun wederzijdse advocaten te komen tot een echtscheidingsconvenant. De verleiding blijkt in de praktijk groot te zijn om bij het sluiten van zo’n convenant bepaalde zaken achter te houden.  Dat kan gaan om die geheime bankrekening in Zwitserland of de oude sok onder het bed, waarvan de ander niets wist. De wet is meedogenloos in dit soort gevallen: dit soort geheimen zijn duur. Wanneer de ander erachter komt dat je vermogen hebt verzwegen, dan moet je niet de helft, maar het hele vermogen uitbetalen aan de ander. Over de situatie dat ik mijn ex-partner  een loer draai in het kader van de partneralimentatie is minder bekend. Ook hierover is echter niet al te lang geleden een interessante uitspraak gewezen. De lijn is hetzelfde. Als je een echtscheidingsconvenant sluit, kun je maar beter eerlijk je kaarten op tafel leggen.

Marieke is kostwinner

Een echtpaar is van 1982 tot 2008 gehuwd geweest. Ze hebben geen kinderen gekregen. De vrouw, we noemen haar Marieke, is kostwinner. De man, Berend, heeft wel een inkomen, maar dat is substantieel lager. Marieke houdt het in het najaar van 2007 voor gezien en kondigt aan bij Berend dat zij wil scheiden. Berend heeft daar aanvankelijk veel moeite mee, maar schakelt verrassend vlot. In januari 2008 schrijft hij zich in op een datingsite. Marieke en Berend zoeken juridische bijstand en sluiten een echtscheidingsconvenant.

Een flinke partneralimentatie

Omdat Marieke flink meer verdient dan Berend, en de echtgenoten bovendien behoorlijk lang getrouwd zijn geweest, kan Berend aanspraak maken op partneralimentatie, te betalen door Marieke, gedurende 12 jaar. Alleen wanneer hij eerder gaat samenwonen of trouwen, komt er eerder een einde aan de partneralimentatie, zo is in de wet bepaald. Berend meldt echter aan Marieke dat hij bereid is om genoegen te nemen met een partneralimentatie van € 2.900 bruto per maand gedurende 4,5 jaar. De enige voorwaarde die hij stelt, is dat hij dan in die 4,5 jaar wel gewoon wil kunnen samenwonen, zonder dat direct zijn partneralimentatie komt te vervallen. Ook wil hij absolute zekerheid over het bedrag van € 2.900 bruto per maand. Marieke mag niet tussentijds naar de rechter gaan om dit bedrag te wijzigen, ook niet wanneer zij in financieel zwaar weer zou komen. Marieke telt haar knopen en besluit in te gaan op dit voorstel van Berend. Het wordt even bikkelen, die 4,5 jaar, maar ze verdient er wel financiële vrijheid mee in de 7,5 jaar daarna. De afspraken worden vastgelegd en ondertekend op 16 mei 2008.

Voor het lapje gehouden

Tot haar stomme verbazing ontvangt Marieke precies 15 dagen later een verhuisbericht van Berend. Berend blijkt van wanten te weten. Hij heeft een woning gekocht, samen met zijn nieuwe internetvlam, waarvan Marieke het bestaan niet wist, en gaat samenwonen, vanaf 8 juli 2008. En dat kan hij rustig doen, want zijn recht op partneralimentatie heeft hij keurig dichtgetimmerd, voor de komende 4,5 jaar.

Om onduidelijke redenen reageert Marieke hier niet onmiddellijk op. Zij betaalt gewoon het overeengekomen bedrag, in elk geval tot 1 november 2010. Op dat moment maakt Marieke er alsnog werk van. Zij vordert alle betaalde partneralimentatie terug, inmiddels een bedrag van ruim € 87.000. Marieke stelt dat zij heeft gedwaald. Als zij wist welke voortvarende plannen Berend had toen hij het convenant sloot, had zij de afspraken nooit op deze manier gemaakt.

De reactie van Berend is dat Marieke wist dat hij graag een nieuwe relatie wilde en dat hij stond ingeschreven op een datingsite. Bovendien is hij van mening dat Marieke veel te laat komt met haar verhaal. Zij had dit direct moeten aankaarten en niet pas zo’n twee jaar later.

Eerlijkheid duurt het langst

De rechtbank stelt Marieke in het gelijk en bepaalt dat Berend ruim € 87.000 moet terugbetalen. Berend gaat in hoger beroep, maar dit mag hem niet baten. Het Hof denkt er hetzelfde over. Berend had niet mogen verzwijgen dat hij, toen hij het convenant tekende, al een relatie had met een ander. Een relatie die al in een zo ver gevorderd stadium verkeerde dat hij samen met zijn nieuwe vlam een woning kocht en binnen enkele weken zou gaan samenwonen. Het Hof is ervan overtuigd dat Marieke, als ze dat had geweten, het convenant nooit onder deze voorwaarden zou hebben gesloten. Dan zou ze immers geweten hebben dat ze binnen enkele weken helemaal geen partneralimentatie meer zou hoeven te betalen, waardoor zij bij het sluiten van een convenant een heel andere onderhandelingspositie zou hebben gehad. Marieke heeft weliswaar lang stil gezeten, maar dat betekent niet dat zij haar recht om het betaalde bedrag alsnog terug te vorderen, zou hebben verspeeld.

Het feit dat Berend zijn mond heeft gehouden, komt hem duur te staan. Hij heeft plotseling een schuld van bijna € 90.000 bij zijn ex-vrouw. In dit geval was niet zwijgen, maar spreken goud geweest!

Deze column is eerder geplaatst in de Barneveldse Krant, in de rubriek Recht om de hoek.