Ontslag is geen doe-het-zelf klus

In 2014 verandert het ontslagrecht. Dit volgens het Kunduz-akkoord. Nu is dat niet geheel problematisch, daar er de afgelopen jaren verhoudingsgewijs toch wel veel veranderd is in het ontslagrecht. Met recht kan gezegd worden dat het arbeidsrecht momenteel één van de meest dynamische rechtsgebieden is. De afgelopen jaren heeft de Hoge Raad keer op keer meerdere arresten gewezen die het ontslagrecht ingrijpend van karakter deden veranderen.

Toch zijn er veel ondernemers die nog steeds zelf personeel ontslaan, zonder rechtskundige bijstand. Dit is onverstandig. Het amputeren van een been laten we inmiddels aan artsen over; het deskundig ontvlechten van personeel wordt op grote schaal nog steeds zelf gedaan. Dit brengt allerlei risico’s met zich mee. In de afgelopen twee jaar, waarin ik regelmatig ontslagprocedures begeleidde, had veel schade en tijd voorkomen kunnen worden als de werkgever eerder naar de advocaat was gestapt.

Ons ontslagstelsel is gecompliceerd. Er is een ingewikkeld samenspel tussen het UWV-WERKbedrijf enerzijds en ontslag via de kantonrechter anderzijds. Het kan voorkomen dat wanneer een werkgever een vergunning heeft gekregen om iemand te ontslaan via het UWV-WERKbedrijf, werkgever nog niet van werknemer af is. De werknemer kan namelijk op basis van artikel 7:681 BW alsnog een schadevergoeding eisen via de kennelijk onredelijk ontslagprocedure. Verstandig is om dit vooraf met werknemer af te regelen in een vaststellingsovereenkomst.

Deze vaststellingsovereenkomst, een zeer populair product sinds de verruiming van de WW in 2006, is een belangrijk contract. Het heeft meer gewicht dan een normale overeenkomst. Van de vaststellingsovereenkomst zijn allerlei varianten op internet te vinden, maar deze zijn standaard en bevatten geen maatwerk. Wat moet er namelijk gebeuren met de pensioenrechten? Wat dient met de leaseauto te gebeuren? Zijn er afspraken over de vergoeding van de advocaatkosten van de werknemer? Wat te doen met het opgebouwde saldo vakantie-uren? Op welke wijze wordt de vergoeding uitgekeerd? Wat gebeurd er met het concurrentiebeding?

Laatst sprak ik een ondernemer die met een werknemer een mooie vaststellingsovereenkomst had gemaakt. Nota bene was deze nog gecontroleerd door een juridisch adviesbureautje. Werknemer moest weg bij bedrijf, omdat hij in de avonduren een concurrerend product verkocht. In de arbeidsovereenkomst was een klinkend concurrentiebeding opgenomen. Omdat de vaststellingsovereenkomst echter niet uitdrukkelijk het concurrentiebeding bekrachtigde, kon de werkgever in beginsel fluiten naar een succesvolle vordering bij de kantonrechter om de concurrerende activiteiten te staken op basis van dit contractsartikel. Als hij direct bij het ontslag naar een deskundig advocaat was geweest, had deze hem daarop gewezen. Wijsheid achteraf is het wapen van een historicus. Het ontslaan van personeel is een dermate ingrijpende specialistische exercitie, dat dit niet meer aan hobbyisten kan worden overgelaten. Ga dan gewoon naar een advocaat. Dat is verstandig voor de toekomst.