Leendert Krijgsman
Wanneer een werkgever wil overgaan tot ontslag van een werknemer, moet - als de werknemer niet met het ontslag instemt - een procedure worden gevoerd bij het UWV of de Rechtbank. Of de UWV-procedure danwel de gerechtelijke procedure gevoerd moet worden, hangt af van de ontslaggrond. In beide gevallen zal de ontslagaanvraag gemotiveerd moeten worden met behulp van het zogenoemde ontslagdossier. Dossieropbouw is van groot belang geworden.
Voorheen: dossieropbouw niet strikt noodzakelijk
In het verleden kon een werkgever ontbinding van de arbeidsovereenkomst verzoeken op basis van een combinatie van ontslaggronden. Een in de praktijk veel voorkomende combinatie was bijvoorbeeld disfunctioneren en een verstoorde arbeidsverhouding. Hoewel een werkgever niet altijd in staat was aan te tonen dat er sprake was van disfunctioneren, en evenmin dat sprake was van een verstoorde arbeidsverhouding, kon de rechter de arbeidsovereenkomst toch ontbinden omdat voortzetting van het dienstverband niet meer in het belang van beide partijen werd geacht.
Een volledig dossier was dus niet noodzakelijk om tot ontslag te komen. Een gebrekkig dossier werd vaak gecompenseerd door een hogere beëindigingsvergoeding toe te kennen aan de werknemer. De praktijk leert dat werkgevers in veruit de meeste gevallen (potentiële) ontslagdossiers niet op orde hebben. Niettemin werd tot juli 2015 de arbeidsovereenkomst in de meeste gevallen toch ontbonden, mits de werkgever maar bereid was iets dieper in de buidel te tasten.
Tegenwoordig: dossieropbouw is cruciaal
Met de invoering van de Wet Werk en Zekerheid (WWZ) per 1 juli 2015 is een volledig dossier echter van cruciaal belang geworden. De wetgever heeft acht ontslaggronden in de wet opgenomen. Om een werknemer te kunnen ontslaan, moet de werkgever aan alle voorwaarden van één van deze gronden voldoen. Daardoor is het niet meer mogelijk om ontslaggronden met elkaar te combineren. Waar in het verleden ½ + ½ tot 1 leidde, is dat nu niet meer het geval. Een disfunctionerende werknemer kan alleen ontslagen worden wanneer aan alle voorwaarden die de wet daarvoor noemt, is voldaan. Als er geen sprake is van een ‘voldragen ontslaggrond’, moet het ontslagverzoek worden afgewezen.
De komst van de WWZ had het begin moeten zijn van een sneller, minder kostbaar en eenvoudiger ontslagrecht. Het combinatieverbod maakt het ontslaan van werknemers echter bepaald niet eenvoudiger. Sinds 2015 worden veel verzoeken tot ontbinding van de arbeidsovereenkomst dan ook afgewezen.
Toekomst?
Uit het nieuwe regeerakkoord (oktober 2017) blijkt dat ingezien wordt dat de wetgeving van 2015 het (te) moeilijk maakt om tot ontslag over te gaan. Sinds korte tijd wordt toch weer aan het combineren van ontslaggronden gedacht. Of en hoe deze gedachte vorm gaat krijgen in wetgeving is nog onduidelijk. Voorlopig zult u dus aan goede dossieropbouw moeten doen!
Zie ook:
Disfunctioneren van werknemer; dossieropbouw is doorslaggevend!