Het Weens Koopverdrag, uitsluiten of toch niet?

Je komt het nog weleens tegen in algemene voorwaarden van bedrijven: 'Het Weens Koopverdrag is niet van toepassing op onze overeenkomsten.' Met deze zin wordt dan de toepasselijkheid van het Weens Koopverdrag uitgesloten.

Je komt het nog weleens tegen in algemene voorwaarden van bedrijven: 'Het Weens Koopverdrag is niet van toepassing op onze overeenkomsten.' Met deze zin wordt dan de toepasselijkheid van het Weens Koopverdrag uitgesloten. Het intrigeert mij dat een dergelijke bepaling te pas en te onpas wordt gebruikt. Het Weens Koopverdrag biedt soms namelijk juist een betere oplossing, of is in andere situaties gewoonweg niet van toepassing.

Toepassing

Het Weens Koopverdrag is in ieder geval niet van toepassing als sprake is van een overeenkomst tussen twee partijen die gevestigd zijn in hetzelfde land, als sprake is van een transactie waarbij een consument is betrokken, of als het gaat om een transactie van onroerend goed, of IE-rechten. Anders gezegd: het Weens Koopverdrag is slechts van toepassing op een internationale transactie tussen twee of meerdere commerciële partijen die betrekking heeft op roerende zaken.

Het Weens Koopverdrag is daarmee van toepassing op een beperkt aantal transacties. Slechts in die gevallen kan het dus nuttig zijn om het Weens Koopverdrag al dan niet uit te sluiten. De volgende vraag is dan wanneer het voordelig is om het Verdrag uit te sluiten. Ik geef u dan het typische juristenantwoord: 'Dat hangt af van de situatie'.

Het Weens Koopverdrag wijkt op bepaalde punten af van ons Nederlandse recht, waardoor het voordelen en nadelen biedt aan een koper en verkoper.

Inhoud

Ten eerste: het Nederlands recht kent het uitgangspunt dat een koper recht heeft op vervanging van de zaak bij iedere tekortkoming aan de zaak. Het Weens Koopverdrag hanteert dit uitgangspunt niet, maar er kan dan meteen worden gekozen tussen vervanging en ontbinding – en lijn met dit laatste schadevergoeding. Daarvoor geldt echter wel een een extra voorwaarde. Het product moet een zodanige fundamentele afwijking kennen dat het product wezenlijk gebrekkig is. De koper moet in het laatste geval dus meer juridische hobbels nemen om aannemelijk te maken dat de verkoper tekort is geschoten.

Ten tweede: Het Nederlandse recht kent als uitgangspunt dat de verkoper eerst in gebreke gesteld moet worden als het product afwijkt van de gemaakte afspraken, voordat tot ontbinding van de koopovereenkomst mag worden overgegaan. Het Weens Koopverdrag kent die hobbel niet. Is sprake van een wezenlijke tekortkoming, dan mag meteen worden ontbonden en hoeft de verkoper dus niet nog de kans te worden gegeven om ook daadwerkelijk vervanging te bieden.

Tenslotte kent het Weens Koopverdrag een klachtplicht van maximaal twee jaar na levering van de goederen. De koper kan dus in ieder geval niet meer klagen over een gebrek aan de goederen als twee jaar na de datum van levering zijn verstreken. Daarmee krijgt de verkoper zekerheid.

Voordeel

Al met al leidt het voorgaande dan ook tot de conclusie dat het Weens Koopverdrag in de regel voordeliger is voor de verkoper. De koper moet immers meer doen om aan te tonen dat het product wezenlijke tekortkomingen kent en de klachtplicht van maximaal twee jaar geeft de verkoper zekerheid. Voldoet de koper aan de bewijslast voor deze wezenlijke tekortkoming, dan kan hij echter sneller ontbinden en schadevergoeding vorderen.

Wees er echter op bedacht dat het ook mogelijk is om slechts bepaalde delen van het Weens Koopverdrag van toepassing te verklaren of uit te sluiten. Het kan bij internationale transacties zowel voor de verkoper als de koper dus voordelig zijn om eens te onderzoeken of het Weens Koopverdrag mogelijkheden biedt die het eigen recht niet kent. Los daarvan biedt het Weens Koopverdrag een uniform kader dat bij beide partijen bekend is. In geval van discussie over de rechtskeuze kan het Weens Koopverdrag dus ook uitkomst bieden.