Geen gang naar de rechter, maar een gang naar de therapeut

Als ik in de avonduren de laatste rechterlijke uitspraken doorneem die in het familierecht zijn gewezen, frons ik nogal eens met mijn wenkbrauwen. Mensen lijken soms te denken dat elk ongemak juridisch is op te lossen. Maar dat rechters geen weldoeners zijn die voor elk probleem zijn in te schakelen, blijkt uit een uitspraak van 10 oktober 2018 bij de rechtbank Noord-Nederland.

Joviale whatsappberichten

Een vrouw leert in 1993 via zakelijke contacten een man kennen. Er is sprake van zakelijke samenwerking; daarna verwatert het contact. Medio 2016 wordt komen zij elkaar weer tegen. De vrouw heeft dan net haar partner verloren als gevolg van zelfmoord. De man is getrouwd, maar zijn huwelijk staat onder spanning. Eind 2016 scheidt hij van zijn echtgenote. De man en de vrouw hebben in het voorjaar van 2017 contact via de app. In de apps spreekt de man de vrouw aan als ‘lieverd’. Hij stuurt haar smileys met een kusgebaar en zegt nog een keer: ‘Je bent een lieverd’.

Nieuwe relatie als katalysator

In november 2017 post de man op Facebook dat hij een relatie heeft. De vrouw ziet dit en vraagt de man hoe dit zit. Hij bevestigt dat hij een relatie heeft. Bij de vrouw slaat dan de vlam in de pan. Ze stuurt een e-mailbericht aan het bedrijf (!) van de man waaruit blijkt dat zij woedend is en zich verraden voelt. Zij geeft aan dat hij eerlijk aan zijn ex-vrouw moet laten weten dat zij een relatie met hem heeft gehad. Als de man dat niet doet, besluit zij zelf contact te zoeken met deze ex-vrouw.

Verklaring therapeut

In maart 2018 gaat de vrouw naar een therapeut. Deze therapeut verklaart dat de vrouw aan haar heeft laten weten dat zij een affectieve relatie had met iemand die zij al 23 jaar kende. Dat zij deze persoon volledig vertrouwde, maar dat in november 2017 bleek dat deze persoon al anderhalf jaar een dubbelleven had met een andere vrouw en dat hij daarover anderhalf jaar tegen de vrouw heeft gelogen. De therapeut constateert een diepe teleurstelling en verdriet en een zich verraden voelen na 23 jaar vriendschap. De therapeut geeft aan dat het voor het herstel van de vrouw van belang is dat de man (onder meer) erkent dat er een affectieve relatie is geweest.

Dwangsommen en schadevergoeding

Mevrouw gebruikt deze verklaring van de therapeut om de man voor de rechter te slepen in een kort geding. De vorderingen die zij instelt, liegen er niet om. Onder andere vordert zij dat de man moet erkennen dat er een affectieve relatie is geweest en dat hij dat schriftelijk aan de vrouw moet bevestigen. Hij mag dit ook niet langer ontkennen. De vrouw wil ook dat de man in een mail aan zijn ex-vrouw erkent dat er een affectieve relatie is geweest, ook tijdens de onderhandelingen over het convenant. Een vergelijkbare mail zou hij moeten sturen aan zijn huidige relatie. Als de man dit nalaat, moet hij dwangsommen van € 1.000 betalen, oplopend tot maximaal € 100.000. Daarnaast moet hij aan de vrouw een schadevergoeding betalen van minimaal € 15.000.

Afwijzing vorderingen

De titel boven dit artikel verraadt het al: de rechter maakt korte metten met de vorderingen van de vrouw. De man ontkent ter zitting in alle toonaarden dat er een relatie is geweest.  Hij geeft aan dat hij altijd amicaal is in zijn appberichten.  De rechter zegt ook dat, zelfs al zou er een affectieve relatie zijn geweest tussen partijen, dit zijn oordeel niet anders maakt. Wellicht is het pijnlijk voor de vrouw dat de man de relatie ontkent, maar dat maakt deze ontkenning nog niet onrechtmatig. De vrouw heeft ook lelijke dingen over de man rond gestrooid. De rechter oordeelt hierover het volgende. ‘Zulke vervelende dingen gebeuren soms als mensen over en weer emoties voelen naar aanleiding van het gedrag van de ander, maar het recht verbindt hier niet onder alle omstandigheden consequenties aan.’ De vrouw in kwestie verliest de procedure en moet ook nog een krappe € 1.300 aan de man betalen, voor de door hem gemaakte proceskosten.

Het goed verstaan van de eigen rol

Ook in de echtscheidingspraktijk komt het veel voor dat het juridische apparaat wordt gebruikt om de eigen negatieve emoties te bevredigen. Er wordt bijvoorbeeld voor de zoveelste keer verhoging van alimentatie verzocht, terwijl het de vrouw niet om de euro’s gaat, maar om het feit dat zij wraakgevoelens koestert jegens haar echtgenoot. Het is de taak van een advocaat om dit gedrag bij de naam te noemen en niet rücksichtslos mee te gaan in de toppen en dalen van de emoties van cliënt. Soms hebben mensen echt meer te zoeken bij een hulpverlener die hen helpt grip te krijgen op hun emoties, dan bij de rechter. Het had de advocaat gesierd wanneer hij, in plaats van een procedure te starten, hierover het gesprek met de cliënt was aangegaan. Het had de therapeut in deze zaak gesierd als hij de vrouw had begeleid bij de regulatie van haar emoties in plaats van het schrijven van een verklaring voor de rechtbank. Deze procedure heeft immers niets opgelost, de vrouw zal zich nu nog meer verraden voelen.