De inwerkingtreding van de WNRA en de gevolgen voor personeel in het openbaar onderwijs
Op 1 januari 2020 treedt volgens de planning de Wet Normalisering Rechtspositie Ambtenaren in werking. Door deze wet wordt de huidige Ambtenarenwet vervangen door de Ambtenarenwet 2017. De grootste verandering is dat ambtenaren, bepaalde groepen uitgezonderd, straks een arbeidsovereenkomst krijgen net als bijvoorbeeld werknemers in het bedrijfsleven.
Harmonisatie
De reden voor de komst van de WNRA is gelegen in een aantal zaken, zoals: dejuridisering, meer arbeidsmobiliteit, efficiëntie, contractsvrijheid en ook gelijkheid tussen werknemers.
Voor het onderwijs betekent de inwerkingtreding van deze wet vooral ook een harmonisatie van het arbeidsrecht in het bijzonder en het openbaar onderwijs. Immers, in het bijzonder onderwijs werken werknemers altijd al op basis van een arbeidsovereenkomst. Vooral voor werknemers in het openbaar onderwijs heeft de nieuwe wet dus grote gevolgen. De belangrijkste gevolgen zijn de volgende.
Op dit moment werkt een werknemer in het openbaar onderwijs op basis van een eenzijdige aanstelling. De werknemer is aangesteld op basis van een aanstellingsbesluit. Tegen beslissingen met betrekking tot de rechtspositie van de werknemer, bijvoorbeeld ontslag, kan in het huidige systeem binnen zes weken door de werknemer bezwaar worden gemaakt. Voorafgaand aan het besluit is de werknemer overigens in de gelegenheid tot het indienen van een zienswijze.
Uniformiteit
Vanaf 2020 valt een medewerker in het openbaar onderwijs niet meer onder deze publieksrechtelijke rechtsbescherming. In de nieuwe situatie gaat de werknemer naar de kantonrechter als hij het niet eens is met een beslissing zoals ontslag. Hiermee is de situatie hetzelfde als dat nu ook in het bijzonder onderwijs het geval is.
Ook de totstandkoming van collectieve arbeidsvoorwaarden verandert. Binnen het ambtenarenrecht komt overeenstemming over arbeidsvoorwaarden tot stand door akkoord van een meerderheid van vakcentrales. In het cao-recht is er het beginsel van contractsvrijheid waarbij sociale partners – binnen de gestelde kaders van de overheid – vrij zijn in hun keuze waarover en met wie zij een cao sluiten.
Als het goed is zullen komende veranderingen meer uniformiteit geven in het recht, in ieder geval wordt het voor juristen allemaal een stukje minder ingewikkeld.
