Chinese polospelers: herroepingsrecht van de consument

In de huidige tijd is het een bekend fenomeen: consumenten die meerdere broeken of jurken op internet bestellen en minstens de helft vervolgens terugsturen. Consumenten maken daarbij gebruik van hun herroepingsrecht. In deze blog bespreek ik een recente uitspraak rond dit onderwerp met een vrij bijzonder feitencomplex.

Wat is het herroepingsrecht?

In de wet wordt een consument de bevoegdheid gegeven om binnen 14 dagen zonder opgave van redenen een met een handelaar gesloten overeenkomst te ontbinden. Een voorwaarde hiervoor is dat de overeenkomst buiten een verkoopruimte is gesloten. Dit wordt wel het herroepingsrecht genoemd. Als de verkoper dit herroepingsrecht niet aan de koper heeft meegedeeld, wordt dit recht verlengd met maximaal twaalf maanden.

Twee Tang-dynastie beelden voor € 250.000,-

Marco heeft een voorliefde voor oude Aziatische kunst. Zo heeft hij al meerdere keren Chinese beeldjes gekocht bij Han. Als hij op 10 november 2016 weer eens bij Han in zijn appartement is, wordt een nieuwe koop beklonken. Han kan via zijn Chinese handelscontacten twee beelden uit de Tang-dynastie voor Marco regelen, te weten beelden van polospelers te paard. Marco is meteen enthousiast. Na wat onderhandelingen wordt een akkoord bereikt voor het bedrag van € 250.000,-. Op 26 november 2016 krabbelt Marco echter terug; hij wil van de koop af. In duidelijke bewoordingen geeft hij aan dat Han naar zijn geld kan fluiten.

Han laat het er niet bij zitten: hij stapt naar de rechter. Daar vordert hij nakoming van de koopovereenkomst door Marco. Hij voert aan dat Marco een scherpe prijs had onderhandeld. Daarnaast moet Han woord houden naar zijn contact in Hong Kong: in China draait alles om vertrouwen en opgebouwde relatie. ‘Een man een man een woord een woord’ is heilig. Han kan niet af met zijn deal met de Chinezen.

Is het herroepingsrecht van toepassing?

Marco voert aan dat hij de koop mocht herroepen. Als consument heeft hij hier het recht toe. Daarnaast heeft hij de beelden buiten een verkoopruimte gekocht, namelijk in het appartement van Han. Han betwist dat hij een handelaar is. Daarom zou volgens hem het herroepingsrecht niet van toepassing zijn.

De Rechtbank constateert dat wel duidelijk is dat Marco een consument is en dat de koop buiten de verkoopruimte is gesloten (als er al een koop tot stand is gekomen). De Rechtbank gaat vervolgens dieper in op de vraag of Han wel een handelaar was. Verschillende omstandigheden worden hiervoor meegewogen:

• Han was niet de eigenaar van de beelden, maar handelde wel uit eigen naam. Uiteindelijk zou hij een mooie marge voor zichzelf over houden;

• Han verkoopt vaker kunst. Hij doet al twintig jaar objecten over aan andere particuliere verzamelaars. Daarnaast verkoopt hij regelmatig kunstvoorwerpen;

• De verkoopactiviteiten overstijgen het hobbymatig karakter. Han verdiende geld met zijn verkopen;

• De hoofdactiviteit van Han was zijn architectenbestaan. Ondanks dat kon hij nog steeds kunst handelen als natuurlijk persoon.

Kortom: de verkopen die zijn gedaan door Han, zijn gedaan in de uitoefening van een beroep of bedrijf. Han is dus een handelaar.

Het herroepingsrecht is van toepassing. Omdat Han het herroepingsrecht niet aan Marco heeft meegedeeld, is de termijn om hiervan gebruik te maken verlengd met maximaal twaalf maanden. Marco was daarom bevoegd om de koopovereenkomst zonder een reden op te geven na 16 dagen te ontbinden.

De lessen

• Het herroepingsrecht geldt bij verkoop buiten een verkoopruimte. Deze uitspraak laat zien dat dit ook kan gaan om een verkoop vanuit een woning van een particulier.

• Als het herroepingsrecht niet wordt meegedeeld, wordt de uitoefeningstermijn verruimd met maximaal twaalf maanden. Als de handelaar alsnog de vereiste informatie meedeelt, gaat de ontbindingstermijn van 14 dagen lopen;

• Als particulieren regelmatig bepaalde zaken verkopen (bijvoorbeeld via Marktplaats.nl) kan het zo zijn, afhankelijk van de omstandigheden, dat zij als handelaar worden aangemerkt. In dat geval kan het consumentenrecht (met alle bescherming voor de consument van dien) van toepassing zijn.