Boring in plaats van betonduikers in plan van aanpak: geen reden tot ongeldigheid inschrijving

Gemeente Apeldoorn heeft een meervoudig onderhandse aanbesteding georganiseerd ten behoeve van het werk “Beek in het Orderveen en Rode Beek”. Perceel 1 betreft de aanleg en het herstel van de beek in het Orderveen/Rode Beek en perceel 2 betreft het aanleggen van een duiker onder de Europaweg inclusief de aanleg van een deel van de beek. Op de aanbesteding is het ARW 2012 van toepassing verklaard.

Het gunningscriterium is dat van de economisch meest voordelige inschrijving (EMIV). Sprake is van een hybride contract: een RAW-bestek met daarnaast het verplicht opstellen van een plan van aanpak. De waardering voor het plan van aanpak vertaalt zich in een fictieve korting op de inschrijfsom (naar gelijkenis van de systematiek ‘gunnen op waarde’).

In het bestek voor perceel 2 wordt voorgeschreven dat sleuven moeten worden gegraven, waarin duikers moeten worden geplaatst. Alternatieve inschrijvingen zijn in de aanbestedingsdocumenten niet toegestaan. Alle inschrijvers hebben de bij de inschrijving gevoegde inschrijfstaat op alle onderdelen en posten van het volgens het bestek uit te voeren werk van een prijs voorzien. Alle inschrijvers hebben daarmee aangegeven het gevraagde werk te zullen uitvoeren.

Een tweetal inschrijvers, Jos Scholman Groen en Ter Riele B.V., hebben in hun plan van aanpak echter aangegeven het werk te zullen uitvoeren met twee boringen in plaats van de in het bestek voorgeschreven betonduikers. Voor dat subgunningscriterium bij het plan van aanpak hebben deze inschrijvers bij de gemeentelijke beoordeling 0 punten gekregen. Gemeente Apeldoorn meent echter dat door deze partijen wel geldige inschrijvingen zijn gedaan. Jos Scholman Groen heeft dan de economisch meest voordelige inschrijving gedaan. Zij bericht de inschrijvers dan ook voornemens te zijn aan Jos Scholman Groen te zullen gunnen.

Hiertegen komt Grontmij Nederland B.V. - die op tweede plaats is geëindigd - in kort geding op. Zij stelt zich op het standpunt dat door Jos Scholman Groen een ongeldige inschrijving, want niet besteksconforme, inschrijving is gedaan. Jos Scholman Groen had dan ook uitgesloten moeten worden, aldus Grontmij Nederland.

Volgens de rechtbank gaat het in het plan van aanpak niet om de inschrijving met een bepaalde prijs op het werk als zodanig, maar om het creëren van een meerwaarde die een fictieve korting op de inschrijfprijs kan opleveren.

De voorzieningenrechter van de rechtbank Gelderland, locatie Arnhem oordeelt in een vonnis van 17 februari 2015 dat Jos Scholman Groen wel degelijk een geldige inschrijving gedaan heeft. Volgens de rechtbank gaat het in het plan van aanpak niet om de inschrijving met een bepaalde prijs op het werk als zodanig, maar om het creëren van een meerwaarde die een fictieve korting op de inschrijfprijs kan opleveren. Het is, zo overweegt de rechtbank, misschien wel opmerkelijk om in een plan van aanpak een werkwijze op te nemen die buiten het bestek valt, maar het gevolg daarvan is slechts dat geen meerwaarde wordt gecreëerd ten aanzien van het werk zoals dat volgens het bestek moet worden uitgevoerd.¹

Noot
Mijns inziens is hier sprake van een weinig principiële uitspraak. Indien de werkwijze in het plan van aanpak afwijkt van hetgeen het bestek voorschrijft, geeft dat te denken over de bedoeling daarmee van de inschrijvende partij. Terecht voerde Grontmij dan ook aan dat mogelijk daardoor Jos Scholman Groen aanzienlijk lager kon inschrijven. De gemeente meent weliswaar dat zij Jos Scholman Groen kan houden aan het bestek, maar dat zal in een concreet geval nog maar moeten blijken. In elk geval heeft Jos Scholman Groep straks een argument om met de gemeente te discussiëren en te onderhandelen. Daarmee zet deze uitspraak de deur open voor inschrijvers om strategisch bepaalde informatie op te nemen in hun plan van aanpak om daarover later de discussie te kunnen openen. Principieel gezien dient een dergelijke inschrijving echter als voorwaardelijk, althans als niet-besteksconform terzijde te worden gelegd.

¹ Rechtbank Gelderland, 17 februari 2015, ECLI:NL:RBGEL:2015:1379