Leidt onbevoegde inzage in medische of bankgegevens tot ontslag?
Recent bleek dat in veel gemeenten regelmatig gegevens van bekende Nederlanders worden ingezien, zonder dat daarvoor een geldige reden bestaat. Het gaat daarbij om privacygevoelige informatie zoals inkomsten, uitkeringsgegevens, autobezit en diplomagegevens. Uit een onderzoek van de Inspectie SZW blijkt dat niet meer dan vier procent van de gemeenten voldoende maatregelen heeft getroffen om de persoonsgegevens van haar burgers te beveiligen.
Zero tolerance
Hoe bedrijven en instellingen hiermee omgaan, verschilt sterk van geval tot geval. Een toenemende trend is een zero tolerance beleid: overtreding van de gedragsregels leidt onverbiddelijk tot ontslag op staande voet. De rechter heeft echter het laatste woord. In twee recente uitspraken blijkt dat het hanteren van een zero tolerance beleid niet altijd mogelijk is.
Ontslag op staande voet
De eerste zaak gaat om een medewerkster van het Onze Lieve Vrouwe Gasthuis te Amsterdam. Zij werkte als polikliniekassistentie en heeft op een zeker moment het medisch dossier van haar halfbroer ingezien. Haar halfbroer is hier achter gekomen en heeft bij het desbetreffende ziekenhuis een klacht ingediend. De medewerkster heeft door het inzien van het medisch dossier van haar halfbroer de gedragscode van het ziekenhuis geschonden. Om die reden krijgt de medewerkster ontslag op staande voet. De rechter oordeelt dat het ontslag op staande voet terecht is verleend, omdat het vertrouwen van werkgever is geschonden. Verder wordt de inzage van gevoelige patiëntgegevens als een zodanige ernstige misdraging beschouwd dat sprake is van een dringende reden die een ontslag op staande voet rechtvaardigt.
Geen ontslag op staande voet
In de tweede zaak is een bankmedewerkster ontslagen wegens het checken van de NAW-gegevens in het bancaire systeem van de nieuwe vriendin van haar voormalige echtgenoot. Ook heeft ze een BKR-toets op haar verricht. Nadat de bank ontdekte dat de medewerkster de interne gedragscode had overtreden, is de medewerkster geschorst en vervolgens op staande voet ontslagen. De bank kwam tot dit besluit ondanks het feit dat ze 31 jaar lang goed heeft gefunctioneerd. Daarnaast was ze ten tijde van dit voorval in een scheiding verwikkeld. In dat kader had zij gegevens nodig van de nieuwe vriendin van haar ex. De bank stelde echter de integriteit voorop en spreekt van een geschonden vertrouwen dat onherstelbaar is beschadigd. De rechtbank oordeelt echter anders. Een lang, onberispelijke dienstverband en het feit dat de medewerkster een alleenstaande moeder is met drie kinderen en ten tijde van het voorval onder psychische spanning stond, leidt ertoe dat een ontslag op staande voet niet is gerechtvaardigd.
De bankmedewerkster is weggekomen met de overtreding van de gedragscode omdat haar persoonlijke omstandigheden doorslaggevend zijn geweest.
Omstandigheden
Ondanks dat zowel het ziekenhuis als de bank dachten hun zaakjes goed geregeld te hebben, kennen twee op het eerste gezicht identieke zaken een verschillende uitkomst. Beide instanties hebben interne gedragcodes en hanteren een strikt handhavingsbeleid. Toch wordt in de zaak van de bankmedewerkster het ontslag op staande voet niet gerechtvaardigd geacht en wordt een minder vergaande actie passend geacht. De bankmedewerkster is weggekomen met de overtreding van de gedragscode omdat haar persoonlijke omstandigheden doorslaggevend zijn geweest.
Uit deze uitspraken blijkt opnieuw dat in dit soort kwesties zeer zorgvuldig geopereerd dient te worden. Een detail kan het verschil maken.
