Hoe berekent de rechter alimentatie? Deel 1: de behoefte
Veel mensen uit de familierechtpraktijk krijgen met de volgende situatie te maken. Stel dat u in een echtscheidingssituatie zit en u verzoekt de rechter uw ex-echtgenoot kinder- en/of partneralimentatie op te leggen. Hoe beoordeelt een rechter in Nederland zo’n verzoek?
Allereerst moeten we om deze vraag te beantwoorden een aantal begrippen kennen en die goed uit elkaar houden.
Wanneer er door de alimentatiegerechtigde een verzoek om kinder- en/of partneralimentatie wordt gedaan, dan kijkt de rechter naar twee begrippen. Eerst wordt gekeken naar de behoefte van de alimentatiegerechtigde(n) aan alimentatie. Wanneer de behoefte door de rechter is vastgesteld zal de rechter vervolgens beoordelen of de alimentatieplichtige ook de financiële mogelijkheden heeft om geheel of gedeeltelijk in deze behoefte te voorzien. Dit heet de draagkracht van de alimentatieplichtige. In deel 2 van dit blog zal ik op dit begrip ingaan. In dit blog komt de behoefte aan de orde.
Er is voor het bepalen van de behoefte een verschil tussen kinder- en partneralimentatie. De behoefte van kinderen aan alimentatie bij een echtscheiding wordt gebaseerd op het netto gezinsinkomen van beide ouders tijdens het huwelijk. Via een puntensysteem wordt hieruit afgeleid wat de behoefte van het kind/de kinderen zijn. Uw advocaat kan dit voor u uitrekenen. Bij kinderalimentatie wordt er automatisch van uitgegaan dat een kind behoefte heeft en dat er dus betaald moet worden. Dit is anders bij partneralimentatie en hierin zit dan ook een duidelijk verschil. Een tweede verschil is dat kinderalimentatie voorrang heeft boven partneralimentatie (art. 1:400 BW).
Het bepalen van de behoefte aan partneralimentatie is ingewikkelder en is ‘maatwerk’. De rechter zal een verzoek om partneralimentatie pas toewijzen wanneer er sprake is van een situatie dat de alimentatieverzoeker niet in eigen levensonderhoud (behoefte) kan voorzien. Er moet dus sprake zijn van een tekort aan eigen inkomsten en tevens moet het zo zijn dat de alimentatieverzoeker deze inkomsten zich in redelijkheid niet zelf kan verwerven. De hoogte van de behoefte wordt hierbij gebaseerd op de welstand waarin de echtgenoten tijdens hun huwelijk/geregistreerd partnerschap hebben geleefd. Vaak bestaat hierover discussie tussen de beide echtgenoten.
Na het vaststellen van de behoefte stelt de rechter vervolgens de draagkracht van de alimentatieplichtige vast. Ook dat is vaak een discussiepunt tussen ex-echtgenoten. Daarover in deel 2 van dit blog.
