Wie afspraken schrijft, die blijft

Stelt u zich de volgende situatie eens voor. U begeleidt een jongen van 15 jaar met een angststoornis. U vermoedt dat hij veel spanning ervaart, doordat zijn ouders in een vechtscheiding zijn verwikkeld. U heeft hem verteld dat hij al zijn angsten over de echtscheiding aan u mag vertellen en dat zijn ouders dit nooit te weten komen.

De begeleiding die u biedt, doet hem goed. Het gaat steeds beter met hem en hij gaat zelfs weer hele dagen naar school!

Na enkele maanden vraagt moeder inzage in het hulpverlenersdossier en is vader eigenlijk ook wel benieuwd naar wat er allemaal in het dossier staat. U opent het dossier en vindt hierin ook de gespreksverslagen van alle gesprekken die u met de jongen over de echtscheiding heeft gehad. U vreest dat de vertrouwensband tussen u en de jongen ernstig wordt beschadigd als zijn ouders het recht krijgen om alles te lezen. Misschien zal hij zich wel van alle hulp onttrekken, met een terugval als gevolg.

Kunt u het verzoek om volledige inzage in het dossier weigeren? En op welke grondslag? Of hebben ouders met gezag gewoon recht op alle informatie uit het dossier?

Inzage in het volledige hulpverleningsdossier weigeren

Op grond van artikel 7.3.11 lid 3 Jeugdwet en artikel 7:457 BW kunt u informatieverstrekking weigeren als u door informatieverstrekking de zorg van een goed hulpverlener niet in acht kunt nemen. Uitgangspunt hierbij is dat verwacht mag worden dat de hulpverlener handelt in overeenstemming met de voor de hulpverlener geldende professionele standaard (artikel 4.1.1 lid 3 Jw). De hulpverlener moet hier een belangenafweging maken tussen het belang van het kind op privacy en het belang van de ouders om informatie te ontvangen.

Belang van het kind

Op grond bovengenoemd artikel kunt u inzage weigeren als het onmiddellijk verstrekken van informatie bijvoorbeeld met zich mee kan brengen dat de ouder het kind onttrekt aan de nodige zorg. Daarnaast kan het gaan om gevallen waarin gevreesd moet worden voor het toebrengen van psychische schade aan het kind. Of als informatieverstrekking de vertrouwensband tussen het kind en de hulpverlener ernstig zou schaden. Het hardnekkig verzetten van een kind tegen informatieverstrekking, kan ook een reden zijn om informatie te weigeren aan de ouders. Zeker als het kind al twaalf jaar of ouder is, moet zijn mening erg serieus worden genomen.

Belang van de ouders

Al deze belangen van het kind moet u afwegen tegen het belang van de ouders die wel zodanig geïnformeerd moeten worden dat zij hun taak als opvoeder kunnen waarmaken. Een ouder met gezag heeft namelijk nog altijd informatie nodig om zijn taak als wettelijk vertegenwoordiger te kunnen uitoefenen, zoals bijvoorbeeld meebeslissen over verlengen of stoppen van de zorg.

Praktische tip

Het weigeren van inzage in of een kopie van het volledige dossier kan een lastige keuze zijn die goed onderbouwd moet worden.

Daarom sluit ik graag af met de praktische tip om bij de start van de begeleiding van een kind tussen de 12 en 16 jaar afspraken te maken met het kind en de ouders hierover en deze vast te leggen. Bijvoorbeeld de afspraak dat inzage in gespreksverslagen over bepaalde onderwerpen niet worden verstrekt, omdat het kind een veilige plek moet hebben om vrij zijn verhaal te doen. Als er zo een heldere afspraak is, dan kunt u in het vervolg inzage tot het volledige dossier weigeren, omdat dit dan tegen de afspraak is en dus in strijd met de zorg van een goed hulpverlener. Een simpele verwijzing naar deze schriftelijke afspraak is dan voldoende om het recht op volledige inzage in of op een kopie van het dossier te weigeren.