Inspannings- of resultaatsverplichting?
Of het nu gaat om het afnemen van een dienst, of de aankoop van een product in alle gevallen is het van groot belang dat duidelijk is wat beide partijen beoogd hebben. Of een bepaalde afspraak een inspanningsverplichting is of een resultaatsverplichting, kan daarbij bepalen of u recht hebben op schadevergoeding als die afspraak niet wordt nagekomen.
Verschillen tussen inspannings- en resultaatsverplichting
De inspanningsverplichting is de verplichting waarbij de ene partij de andere partij toezegt om te proberen een bepaald resultaat te halen. Er wordt dus enkel een garantie gegeven dat de partij zich inspant.
De resultaatsverplichting is de verplichting waarbij de ene partij de andere partij toezegt om een bepaald resultaat te halen. Het is dus in feite een garantie die wordt gegeven.
Hoe de afspraak precies moet worden geïnterpreteerd, is bepalend voor de vraag wat de juridische opties zijn als het beoogde resultaat niet wordt behaald. Is er sprake van een resultaatsverplichting, dan leidt het niet halen van het beoogde resultaat al tot wanprestatie. Daarmee staat ook de weg voor schadevergoeding open. Daarentegen: in het geval van een inspanningsverplichting betekent het enkele niet halen van het doel nog niet dat er een wanprestatie is. In dat geval moet dus worden aangetoond dat de andere partij zich niet voldoende heeft ingespannen om het beoogde resultaat te realiseren. Dit is niet alleen moeilijker te bewijzen, maar werpt ook de vraag op wanneer de andere partij zich dan voldoende heeft ingespannen.
Onduidelijkheid over afspraak?
Uit de afspraken die partijen op papier hebben gezet, blijkt niet altijd duidelijk of er een inspannings- of resultaatsverplichting is afgesproken. In dat geval zal er ook gekeken moeten worden naar wat partijen nog meer naar elkaar toe hebben verklaard en hoe ze zich hebben gedragen naar aanleiding van de afspraken. Deze onduidelijkheden leiden nog steeds tot conflicten tussen partijen.
Dit blijkt ook uit een recent voorbeeld uit de rechtspraak:
ISO BV geeft aan Online Media BV een opdracht om vanaf juni 2017 online marketingswerkzaamheden te verrichten. ISO betaalt vanaf juni 2017 maandelijks een vergoeding aan Online Media voor de werkzaamheden. De samenwerking tussen ISO en Online Media lopen tot juni 2018. In maart 2018 maken partijen de volgende afspraak: 'Doelstelling: minimaal kostendekkend zijn: Dit betekend 50k omzet per maand, binnen het huidige kostenplaatje. Dit houdt in 600k per jaar.'
Vervolgens weigert ISO de facturen over juli en augustus 2018 te betalen. Reden daarvoor is dat het afgesproken resultaat van de omzet van 50k per maand niet is behaald. Online Media BV verweert zich en stelt dat zij nooit een toezegging heeft gedaan over het resultaat. Het gaat dus niet om een resultaatsverplichting maar om een inspanningsverplichting. Die inspanningsverplichting is zij wel nagekomen, aldus Online Media BV.
De zaak komt voor de rechter. De rechter moet aan de hand van de afspraak “Doelstelling: minimaal kostendekkend zijn: Dit betekend 50k omzet per maand, binnen het huidige kostenplaatje. Dit houdt in 600k per jaar.” bepalen of er sprake is van een resultaatsverplichting of een inspanningsverplichting. De rechter moet daarbij niet alleen kijken naar de taalkundige uitleg van deze afspraak. Ook moet de rechter afwegen wat beide partijen uit elkaars verklaringen en gedragingen mochten afleiden.
De rechter oordeelt dat met de genoemde doelstelling bedoeld hebben om een beoogd resultaat af te spreken. Daarbij merkt de rechter op dat het koopgedrag van (online) klanten moeilijk te voorspellen, laat staan te garanderen is. De aard van de opdracht is bovendien het verrichten van werkzaamheden met het doel om meer omzet voor de klant te genereren. Op grond van dit alles oordeelt de rechter dat sprake is van een inspanningsverplichting. Daarmee heeft Online Media BV dus wel recht op betaling van de facturen over juli en augustus 2018.
Zorg voor duidelijkheid
Op basis van de uitspraak van de rechtbank kunnen een aantal conclusies worden getrokken. Ten eerste staat of valt de vordering met de vraag of de overeengekomen afspraak een inspannings- of resultaatsverplichting betreft. Ten tweede brengt onduidelijkheid over de strekking van de overeengekomen afspraak daarmee al snel aansprakelijkheidsrisico’s met zich mee.
Wanneer er duidelijkheid was geweest over de strekking van de afspraak, dan hadden partijen dit vraagstuk ook niet voor hoeven leggen aan de rechter – met alle financiële risico’s van dien. Dat maakt dat het in zijn algemeenheid belangrijk is om gemaakte afspraken op helder geformuleerde wijze op papier te hebben. Daarmee wordt een discussie achteraf voorkomen.
Een mogelijke oplossing is om in de algemene voorwaarden een bepaling op te nemen over die voorschrijft of een inspannings- of resultaatsverplichting is beoogd. In dat geval is echter wel van belang dat de algemene voorwaarden op de juiste wijze ter hand zijn gesteld.
Wilt u uw afspraken goed op papier krijgen? Of zit u in een conflict over de nakoming van een overeenkomst waarbij de resultaats- en inspanningsverplichting onderwerp van discussie is? Dan is het raadzaam om juridisch advies in te winnen.
