Recht van reclame een sterk instrument bij faillissementen
Leendert Krijgsman
Een onbekend maar wel heel effectief recht is het zogenoemde recht van reclame. Dit is een bijzonder ontbindingsrecht, waarvan in de praktijk (te) weinig gebruik wordt gemaakt. Met name in faillissementssituaties wordt dit recht nogal eens ‘vergeten’. Maar juist dan kan het heel goed van pas komen.
Wat is het recht van reclame?
Het recht van reclame is kortweg gezegd het recht van een verkoper om aan een afnemer geleverde zaken terug te vorderen als de koopprijs niet (geheel) wordt betaald. Dit recht is een wettelijk recht en kan dus ook toegepast worden als geen eigendomsvoorbehoud overeengekomen is. Ook in geval van een faillissement is het recht van reclame een machtig wapen in de (doorgaans kansloos geachte) strijd tegen de curator.
Als een vennootschap een partij goederen verkocht en geleverd heeft aan een afnemer en die afnemer gaat kort daarna failliet, is de gedachte vaak dat de factuur nooit zal worden betaald. En inderdaad is het meestal zo dat een ‘gewone’ schuldeiser (een schuldeiser zonder voorrang) het nakijken heeft en met lege handen (en een niet betaalde factuur) blijft zitten.
Wanneer geldt het recht van reclame?
Het recht van reclame is een sterk ontbindingsrecht, zowel in faillissementssituaties als daarbuiten, maar u moet er wel op tijd gebruik van maken!
Maar de vennootschap kan in veel van dergelijke situaties een beroep doen op het recht van reclame. Voor een geslaagd beroep moet voldaan zijn aan de volgende vereisten:
Er moeten roerende zaken zijn geleverd.
De betalingstermijn van de verstuurde factuur moet zijn verstreken.
De geleverde zaken moeten zich in dezelfde staat bevinden als toen ze geleverd werden (bij bijv. bouwmaterialen is dat vaak het geval, bij bijv. grondstoffen die snel verwerkt worden niet).
Als aan deze voorwaarden is voldaan, kan de verkoper een brief naar de koper sturen waarin de verkoper aangeeft dat hij de geleverde zaken terugvordert. Juridisch wordt hierdoor de koop ontbonden. Dat betekent dat de verkoper weer eigenaar wordt en dat de koper de geleverde zaken moet terugleveren aan de verkoper.
Het recht van reclame werkt ook in faillissement; de curator moet dus ook meewerken aan teruglevering.
Wanneer geldt het recht van reclame niet (meer)?
Wees dus alert als een afnemer kort nadat u wat aan hem hebt geleverd, failliet gaat. Wacht niet af tot de curator zich bij u meldt. Want om een beroep te doen op het recht van reclame, mag u niet te lang wachten. Als sinds het verstrijken van de betalingstermijn nog eens 6 weken zijn verstreken, en tevens 60 dagen zijn verstreken sinds het door de afnemer opslaan van de geleverde zaken, kan het recht van reclame niet meer worden ingeroepen. U bent dan te laat. En dat betekent in veruit de meeste gevallen dat u inderdaad wel met lege handen staat.
Kortom: het recht van reclame is een sterk ontbindingsrecht, en geldt zowel in als buiten faillissementssituaties, maar u moet er wel op tijd gebruik van maken.
