Helaas zijn de thema’s ‘echtscheiding’ en ‘schulden’ vaak nauw met elkaar verweven. Schulden kunnen tot grote ruzies leiden, maar ook andersom kan een echtscheiding door alle dubbele kosten en advocaatkosten ook tot schulden leiden. In mijn familierechtpraktijk kom ik dan ook regelmatig in aanraking met schulden bij partijen. Hieronder volgen een vijftal tips en aandachtspunten voor u, als hulpverlener van cliënten met schulden.

1. Creëer met uw cliënt overzicht

Mensen schamen zich voor schulden en zijn vaak beschroomd om het complete financiële plaatje op tafel te leggen. Vraag door of ze echt alle schulden met u besproken hebben. Weet uw cliënt niet zeker of hij een BKR-registratie heeft en welke schulden en kredieten geregistreerd staan? Uw cliënt kan bij het BKR een gegevensoverzicht opvragen: www.bkr.nl (overzicht afhalen op het postkantoor: kosten € 4,95).

2. Ga zo snel mogelijk op zoek naar schuldhulp

Vrijwilligers van Humanitas Thuisadministratie helpen bij het op orde brengen van iemands administratie (hun programma ‘Get a Grip’ is speciaal voor jongeren van 16-24 jaar). Wanneer deze hulp bij de financiële administratie van uw cliënt niet toereikend is, kan de hulp van een schuldhulpverlener ingeroepen worden. Schuldhulpverlening is een wettelijke taak van gemeenten. Veel gemeenten organiseren een financieel spreekuur of uw cliënt kan terecht bij de sociale bank (voor een overzicht: www.sbn.nl). De schuldhulpverlener zal eerst via een minnelijk traject proberen om tot een oplossing te komen met de schuldeisers. Wanneer het niet lukt om een vrijwillig akkoord te bereiken, is iemand aangewezen op het wettelijke traject. Men verzoekt de rechtbank in dat geval om toelating tot de Wet schuldsanering natuurlijke personen (Wsnp). Meer info via: www.bureauwsnp.nl.   

3. Een echtscheiding maakt geen einde aan schuldenproblematiek

Is uw cliënt in gemeenschap van goederen getrouwd, dan zijn zowel bezittingen als schulden gemeenschappelijk. Dit betekent dat beide partijen hoofdelijk aansprakelijk zijn voor de hele schuld. Wanneer te vrezen valt dat een partner van uw cliënt in hoog tempo schulden aan het maken is, is het goed om te weten dat vanaf de datum van indiening van het echtscheidingsverzoek nieuwe schulden van de partner uw cliënt niet meer kunnen raken. Vanaf deze datum (de peildatum) staat de omvang van de gemeenschap van goederen vast. Een reden dus om voortvarend over te gaan tot indiening van het verzoekschrift.

Schulden die er tijdens het huwelijk waren, zijn ook na deze datum nog steeds van ‘samen’. Wanneer bijvoorbeeld een ex-partner tijdens het huwelijk schulden maakt voor mobiele telefoonkosten bij KPN, kan de KPN ook na het uitspreken van de echtscheiding aankloppen bij uw cliënt om de schuld te voldoen, ongeacht de over en weer gemaakte afspraken.

Let wel dat ook schulden die men vóór het huwelijk is aangegaan, ertoe leiden dat de ander medeaansprakelijk wordt voor deze schulden door in het huwelijksbootje te stappen, wanneer in gemeenschap van goederen wordt gehuwd. Deze aansprakelijkheid eindigt niet doordat een echtscheidingsverzoek is ingediend. 

4. Schulden kun je niet verdelen

Het is een wijdverbreid misverstand dat je schulden kunt verdelen Dat kan niet. Het is hooguit mogelijk om met elkaar af te spreken wie draagplichtig is voor welke schuld (bijvoorbeeld: hij lost de schuld bij KPN af, zij betaalt de opgebouwde schuld bij De Belastdingdienst). Dit kunnen partijen door de rechter laten vastleggen. In een echtscheidingsconvenant kan worden vastgelegd dat de ene partner de ander vrijwaart voor een bepaalde schuld. Let wel: dit kan men alleen onderling afspreken. Een derde partij is niet aan een afspraak in een echtscheidingsconvenant gebonden en kan altijd nog besluiten om bij de andere partner verhaal te gaan halen. Als die partner dan betaalt, kan hij het door hem betaalde bedrag terugvorderen van degene die de schuld voor zijn of haar rekening zou nemen.

5. Schulden en het betalen van alimentatie

Is iemand verplicht om alimentatie te betalen, wanneer er ook schulden afgelost moeten worden? Vuistregel is dat iemand moet kunnen aantonen dat hij ook daadwerkelijk aflost op zijn schulden. Het bedrag dat iemand aflost, drukt op iemands draagkracht voor het betalen van alimentatie. Daarnaast kunnen uiteraard alleen schulden die tijdens het huwelijk zijn ontstaan, hier een rol spelen. Een alimentatieplichtige kan niet bewust nieuwe schulden maken na echtscheiding, die hij vervolgens ten laste van zijn draagkracht brengt.

Mocht uw cliënt in een schuldsaneringsregeling komen, dan heeft hij de mogelijkheid een verzoek tot nihilstelling van de alimentatie bij de rechtbank in te dienen. In beginsel zal een dergelijk verzoek worden toegewezen.

Deel dit artikel

Expertises